Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

supplicium (subpl-)

  • 1 supplicium (subpl-)

        supplicium (subpl-) ī, n    [supplex], a kneeling, bowing down, humble entreaty, petition, supplication: Vaccenses fatigati regis subpliciis, S.: legatos ad consulem cum suppliciis mittit, S.— An humiliation, public prayer, supplication, act of worship: suppliciis fatigare deos, L.: in suppliciis deorum magnifici, i. e. votive offerings, S.: suppliciis deos placare, L.—(Because criminals were beheaded kneeling), the punishment of death, death-penalty, execution, slaughter: se et liberos hostibus ad supplicium dedere, Cs.: ad supplicium rapi: ad ultimum supplicium progredi<*> to take their own lives, Cs.— Punishment, penalty, torture, torment, pain, distress, suffering: illi de me supplicium dabo, T.: omni supplicio excruciatus: gravissimum ei rei supplicium cum cruciatu constitutum est, Cs.: triste, V.: iis (improbis) ante oculos iudicia et supplicia versentur: suppliciis delicta coërcere, H.

    Latin-English dictionary > supplicium (subpl-)

  • 2 supplicium

    supplĭcĭum ( subpl-), ii, n. [supplex; prop. a kneeling down, either as a suppliant or to receive punishment].
    I.
    As a suppliant.
    A.
    In relig. lang., humiliation, a public prayer or supplication, an act of worship (mostly ante-Aug. and in prose after the Aug. period; not in Cic. or Cæs.; syn.: supplicatio, obsecratio): nunc pergam, ut suppliciis placans caelitum aras expleam, Att. ap. Non. 398, 19; cf.:

    deos suppliciis, sumptu, votis, donis, Precibus plorans, obsecrans,

    Afran. ib. 398, 22:

    suppliciis votisque fatigare deos,

    Liv. 27, 50, 5:

    non votis neque suppliciis muliebribus auxilia deorum parantur,

    Sall. C. 52, 29.—
    2.
    Esp., a sacrificing, offering:

    nihil ei (Jovi) acceptum est a perjuris supplicii,

    offering, sacrifice, Plaut. Rud. prol. 25:

    in suppliciis deorum magnifici,

    Sall. C. 9, 2; id. J. 55, 1:

    precibus suppliciisque deos placare,

    Liv. 22, 57, 5; cf.:

    quos (boves) ad deorum servant supplicia,

    Varr. R. R. 2, 5, 10:

    tum supplicia dis ludique magni ab senatu decernuntur,

    Tac. A. 3, 64 Nipperd. ad loc.:

    vannos onustas aromatis et hujuscemodi suppliciis congerunt,

    App. M. 11, p. 265, 3; id. Dogm. Plat. 2, p. 16, 5: supplicia veteres quaedam sacrificia a supplicando vocabant, Fest. pp. 308 and 309 Müll. —
    B.
    Transf., out of the relig. sphere, an humble entreaty or petition, a supplication in gen. (very rare):

    Vagenses fatigati regis suppliciis,

    Sall. J. 66, 2:

    igitur legatos ad consulem cum suppliciis mittit, qui tantummodo ipsi liberisque vitam peterent,

    id. ib. 46, 2.—
    II.
    To receive punishment; hence, punishment, penalty, torture, torment, pain, distress, suffering (class. and freq.; usu. of the penalty of death; syn. poena).
    (α).
    Sing.:

    dabitur pol supplicium mihi de tergo vestro,

    Plaut. As. 2, 4, 75 sq.; cf.:

    illi de me supplicium dabo,

    Ter. Heaut. 1, 1, 86; id. Eun. 1, 1, 24; Cat. 116, 8; Nep. Paus. 5, 5:

    de homine nobili virgis supplicium crudelissime sumere,

    Cic. Verr. 2, 2, 37, § 91; 2, 5, 45, § 117:

    sumere (de aliquo),

    Plaut. Pers. 5, 2, 72; id. Merc. 5, 4, 31; Ter. And. 3, 5, 17; Cic. Inv. 2, 28, 84; id. Rep. 3, 33, 45; Caes. B. G. 1, 39; Liv. 2, 5, 5; 3, 18, 10:

    aliquem hostibus ad supplicium dedere,

    Caes. B. G. 7, 26:

    aliquem tradi ad supplicium jubere,

    Tac. A. 11, 35:

    rapi,

    Cic. de Or. 2, 59, 138:

    supplicio affici,

    to be put to death, Caes. B. G. 1, 27:

    ne ad ultimum supplicium progredi necesse habeant,

    to take their own lives, id. B. C. 1, 84:

    aliquem vinculis ac verberibus atque omni supplicio excruciatum necare,

    Cic. Imp. Pomp. 5, 11:

    summo cruciatu supplicioque perire,

    id. N. D. 3, 33, 81:

    gravissimum ei rei supplicium cum cruciatu constitutum est,

    Caes. B. G. 6, 17: [p. 1815] talis improborum consensio supplicio omni vindicanda (est), Cic. Lael. 12, 43:

    satis supplicii tulisse,

    Caes. B. C. 1, 84:

    supplicio culpa reciditur,

    Hor. C. 3, 24, 34:

    suā manu supplicium persolvere,

    Tac. A. 6, 32 (26):

    luere,

    Just. 2, 5, 6; Tac. A. 15, 60:

    supplicium redimere opimā mercede,

    Amm. 26, 3, 4.—
    (β).
    Plur.:

    ad exquisita supplicia proficisci,

    Cic. Off. 3, 27, 100:

    semper iis (improbis) ante oculos judicia et supplicia versentur,

    id. Rep. 3, 16, 26:

    ad innocentum supplicia descendunt,

    Caes. B. G. 6, 17:

    supplicia annua pendere,

    Plin. 29, 4, 14, § 57:

    subire,

    Cic. Ep. ad Brut. 1, 12, 1:

    suppliciis delicta coërcere,

    Hor. S. 1, 3, 79:

    subplicia in post futuros conposuit,

    Sall. H. 1, 41, 6 Dietsch:

    domant impios saeva supplicia,

    Sen. Herc. Fur. 749:

    supplicia haurire,

    Verg. A. 4, 383.

    Lewis & Short latin dictionary > supplicium

  • 3 subplicium

    supplĭcĭum ( subpl-), ii, n. [supplex; prop. a kneeling down, either as a suppliant or to receive punishment].
    I.
    As a suppliant.
    A.
    In relig. lang., humiliation, a public prayer or supplication, an act of worship (mostly ante-Aug. and in prose after the Aug. period; not in Cic. or Cæs.; syn.: supplicatio, obsecratio): nunc pergam, ut suppliciis placans caelitum aras expleam, Att. ap. Non. 398, 19; cf.:

    deos suppliciis, sumptu, votis, donis, Precibus plorans, obsecrans,

    Afran. ib. 398, 22:

    suppliciis votisque fatigare deos,

    Liv. 27, 50, 5:

    non votis neque suppliciis muliebribus auxilia deorum parantur,

    Sall. C. 52, 29.—
    2.
    Esp., a sacrificing, offering:

    nihil ei (Jovi) acceptum est a perjuris supplicii,

    offering, sacrifice, Plaut. Rud. prol. 25:

    in suppliciis deorum magnifici,

    Sall. C. 9, 2; id. J. 55, 1:

    precibus suppliciisque deos placare,

    Liv. 22, 57, 5; cf.:

    quos (boves) ad deorum servant supplicia,

    Varr. R. R. 2, 5, 10:

    tum supplicia dis ludique magni ab senatu decernuntur,

    Tac. A. 3, 64 Nipperd. ad loc.:

    vannos onustas aromatis et hujuscemodi suppliciis congerunt,

    App. M. 11, p. 265, 3; id. Dogm. Plat. 2, p. 16, 5: supplicia veteres quaedam sacrificia a supplicando vocabant, Fest. pp. 308 and 309 Müll. —
    B.
    Transf., out of the relig. sphere, an humble entreaty or petition, a supplication in gen. (very rare):

    Vagenses fatigati regis suppliciis,

    Sall. J. 66, 2:

    igitur legatos ad consulem cum suppliciis mittit, qui tantummodo ipsi liberisque vitam peterent,

    id. ib. 46, 2.—
    II.
    To receive punishment; hence, punishment, penalty, torture, torment, pain, distress, suffering (class. and freq.; usu. of the penalty of death; syn. poena).
    (α).
    Sing.:

    dabitur pol supplicium mihi de tergo vestro,

    Plaut. As. 2, 4, 75 sq.; cf.:

    illi de me supplicium dabo,

    Ter. Heaut. 1, 1, 86; id. Eun. 1, 1, 24; Cat. 116, 8; Nep. Paus. 5, 5:

    de homine nobili virgis supplicium crudelissime sumere,

    Cic. Verr. 2, 2, 37, § 91; 2, 5, 45, § 117:

    sumere (de aliquo),

    Plaut. Pers. 5, 2, 72; id. Merc. 5, 4, 31; Ter. And. 3, 5, 17; Cic. Inv. 2, 28, 84; id. Rep. 3, 33, 45; Caes. B. G. 1, 39; Liv. 2, 5, 5; 3, 18, 10:

    aliquem hostibus ad supplicium dedere,

    Caes. B. G. 7, 26:

    aliquem tradi ad supplicium jubere,

    Tac. A. 11, 35:

    rapi,

    Cic. de Or. 2, 59, 138:

    supplicio affici,

    to be put to death, Caes. B. G. 1, 27:

    ne ad ultimum supplicium progredi necesse habeant,

    to take their own lives, id. B. C. 1, 84:

    aliquem vinculis ac verberibus atque omni supplicio excruciatum necare,

    Cic. Imp. Pomp. 5, 11:

    summo cruciatu supplicioque perire,

    id. N. D. 3, 33, 81:

    gravissimum ei rei supplicium cum cruciatu constitutum est,

    Caes. B. G. 6, 17: [p. 1815] talis improborum consensio supplicio omni vindicanda (est), Cic. Lael. 12, 43:

    satis supplicii tulisse,

    Caes. B. C. 1, 84:

    supplicio culpa reciditur,

    Hor. C. 3, 24, 34:

    suā manu supplicium persolvere,

    Tac. A. 6, 32 (26):

    luere,

    Just. 2, 5, 6; Tac. A. 15, 60:

    supplicium redimere opimā mercede,

    Amm. 26, 3, 4.—
    (β).
    Plur.:

    ad exquisita supplicia proficisci,

    Cic. Off. 3, 27, 100:

    semper iis (improbis) ante oculos judicia et supplicia versentur,

    id. Rep. 3, 16, 26:

    ad innocentum supplicia descendunt,

    Caes. B. G. 6, 17:

    supplicia annua pendere,

    Plin. 29, 4, 14, § 57:

    subire,

    Cic. Ep. ad Brut. 1, 12, 1:

    suppliciis delicta coërcere,

    Hor. S. 1, 3, 79:

    subplicia in post futuros conposuit,

    Sall. H. 1, 41, 6 Dietsch:

    domant impios saeva supplicia,

    Sen. Herc. Fur. 749:

    supplicia haurire,

    Verg. A. 4, 383.

    Lewis & Short latin dictionary > subplicium

  • 4 subplex

    supplex ( subpl-), ĭcis (abl. supplĭci, but also -ĭce freq. in dactyl. and anap. verse, Hor. C. 3, 14, 8; Tib. 1, 2, 14; Ov. M. 2, 396 al.;

    and always when used subst.,

    Verg. A. 3, 667; Ov. M. 8, 261; Curt. 5, 3, 14;

    or to denote a temporary attitude or relation, not a permanent characteristic,

    Cic. Scaur. 2, 35; Luc. 8, 287; 8, 346; cf. Neue, Formenl. 2, 46; gen. plur. supplicium, Liv. 24, 30; 29, 16; 35, 34), adj. [sup-plico, bending the knees, kneeling down; hence], humbly begging or entreating; humble, submissive, beseeching, suppliant, supplicant (class.; syn.: humilis, submissus).
    (α).
    Absol.:

    supplex te ad pedes abiciebas,

    Cic. Phil. 2, 34, 86; cf. id. Lig. 5, 13:

    ad alios se reges supplicem contulisse,

    id. Imp. Pomp. 8, 21:

    et genua amplectens effatur talia supplex,

    Verg. A. 10, 523:

    vobis supplex manus tendit patria communis,

    Cic. Cat. 4, 9, 18; cf.

    infra II.: se supplicem pro aliquo profiteri,

    id. Pis. 32, 80:

    supplex ad aliquem venire,

    id. Att. 16, 16, C, §

    10: ad opem judicum supplices confugere,

    id. Font. 15, 33 (11, 23):

    do manus Supplex,

    Hor. Epod. 17, 2:

    supplex populi suffragia capto,

    id. Ep. 2, 2, 103:

    tibi quo die Portus Alexandrea supplex patefecit,

    id. C. 4, 14, 35:

    supplex rogabo,

    Stat. Achill. 1, 50.—
    (β).
    With dat.:

    ut tibi fierem supplex,

    Plaut. Ps. 5, 2, 20:

    judicibus supplex,

    Cic. Tusc. 1, 29, 71; id. de Or. 1, 53, 229:

    ego me plurimis pro te supplicem abjeci,

    id. Mil. 36, 100; Plaut. Bacch. 4, 9, 101; id. Cist. 1, 1, 34; id. Pers. 2, 3, 18; id. Stich. 2, 1, 18; Ter. Phorm. 5, 6, 47; Cic. Planc. 8, 21; Ov. H. 12, 185 al.:

    cum Alcibiades Socrati supplex esset, ut, etc.,

    Cic. Tusc. 3, 32, 77.—
    (γ).
    As subst.: supplex, ĭcis, m., a suppliant, humble petitioner:

    in miseros ac supplices misericordiā uti,

    Caes. B. G. 2, 28:

    et nos jacentis ad pedes supplicum voce prohibebis?

    Cic. Lig. 5, 13:

    tu supplice digno dignior,

    Val. Fl. 7, 290:

    paternus,

    Sen. Troad. 315; so with a pron. possess. or gen.:

    vester est supplex, judices,

    Cic. Mur. 40, 86; so,

    vester,

    id. Clu. 70, 200:

    tuus,

    Hor. C. 3, 10, 16:

    supplex vestrae misericordiae,

    Cic. Cael. 32, 79:

    dei,

    Nep. Paus. 4, 5; id. Ages. 4, 8:

    tui numinis,

    Sen. Agam. 343:

    domus inimicae,

    Quint. Decl. 9, 1.—
    II.
    Transf., of things:

    manus supplices,

    Cic. Font. 21, 48 (17, 38):

    manu supplice,

    Ov. M. 11, 279:

    dextra,

    Val. Fl. 4, 11:

    vitta,

    Hor. C. 3, 14, 8:

    dona,

    Verg. A. 3, 439:

    libelli,

    Mart. 8, 31, 3:

    vota,

    Verg. A. 8, 61:

    verba,

    Cic. Att. 12, 32, 1:

    vox,

    Sall. C. 31, 7; Ov. M. 2, 396; Liv. 30, 12; Curt. 4, 6, 28:

    voce supplex,

    Tac. A. 1, 57:

    oliva,

    Val. Fl. 3, 424:

    querelae,

    Tib. 1, 4, 72:

    lacrimae,

    Prop. 1, 16, 4:

    causa,

    Quint. 11, 1, 3.—Hence, adv.: sup-plĭcĭter, humbly, submissively, suppliantly:

    suppliciter demisseque respondere,

    Cic. Fl. 10, 21; id. de Or. 1, 20, 90; Caes. B. G. 1, 27; Suet. Aug. 13; id. Tib. 10; Verg. A. 1, 481; 12, 220; Hor. S. 1, 8, 32; Ov. F. 2, 438; id. P. 1, 10, 44.

    Lewis & Short latin dictionary > subplex

  • 5 supplex

    supplex ( subpl-), ĭcis (abl. supplĭci, but also -ĭce freq. in dactyl. and anap. verse, Hor. C. 3, 14, 8; Tib. 1, 2, 14; Ov. M. 2, 396 al.;

    and always when used subst.,

    Verg. A. 3, 667; Ov. M. 8, 261; Curt. 5, 3, 14;

    or to denote a temporary attitude or relation, not a permanent characteristic,

    Cic. Scaur. 2, 35; Luc. 8, 287; 8, 346; cf. Neue, Formenl. 2, 46; gen. plur. supplicium, Liv. 24, 30; 29, 16; 35, 34), adj. [sup-plico, bending the knees, kneeling down; hence], humbly begging or entreating; humble, submissive, beseeching, suppliant, supplicant (class.; syn.: humilis, submissus).
    (α).
    Absol.:

    supplex te ad pedes abiciebas,

    Cic. Phil. 2, 34, 86; cf. id. Lig. 5, 13:

    ad alios se reges supplicem contulisse,

    id. Imp. Pomp. 8, 21:

    et genua amplectens effatur talia supplex,

    Verg. A. 10, 523:

    vobis supplex manus tendit patria communis,

    Cic. Cat. 4, 9, 18; cf.

    infra II.: se supplicem pro aliquo profiteri,

    id. Pis. 32, 80:

    supplex ad aliquem venire,

    id. Att. 16, 16, C, §

    10: ad opem judicum supplices confugere,

    id. Font. 15, 33 (11, 23):

    do manus Supplex,

    Hor. Epod. 17, 2:

    supplex populi suffragia capto,

    id. Ep. 2, 2, 103:

    tibi quo die Portus Alexandrea supplex patefecit,

    id. C. 4, 14, 35:

    supplex rogabo,

    Stat. Achill. 1, 50.—
    (β).
    With dat.:

    ut tibi fierem supplex,

    Plaut. Ps. 5, 2, 20:

    judicibus supplex,

    Cic. Tusc. 1, 29, 71; id. de Or. 1, 53, 229:

    ego me plurimis pro te supplicem abjeci,

    id. Mil. 36, 100; Plaut. Bacch. 4, 9, 101; id. Cist. 1, 1, 34; id. Pers. 2, 3, 18; id. Stich. 2, 1, 18; Ter. Phorm. 5, 6, 47; Cic. Planc. 8, 21; Ov. H. 12, 185 al.:

    cum Alcibiades Socrati supplex esset, ut, etc.,

    Cic. Tusc. 3, 32, 77.—
    (γ).
    As subst.: supplex, ĭcis, m., a suppliant, humble petitioner:

    in miseros ac supplices misericordiā uti,

    Caes. B. G. 2, 28:

    et nos jacentis ad pedes supplicum voce prohibebis?

    Cic. Lig. 5, 13:

    tu supplice digno dignior,

    Val. Fl. 7, 290:

    paternus,

    Sen. Troad. 315; so with a pron. possess. or gen.:

    vester est supplex, judices,

    Cic. Mur. 40, 86; so,

    vester,

    id. Clu. 70, 200:

    tuus,

    Hor. C. 3, 10, 16:

    supplex vestrae misericordiae,

    Cic. Cael. 32, 79:

    dei,

    Nep. Paus. 4, 5; id. Ages. 4, 8:

    tui numinis,

    Sen. Agam. 343:

    domus inimicae,

    Quint. Decl. 9, 1.—
    II.
    Transf., of things:

    manus supplices,

    Cic. Font. 21, 48 (17, 38):

    manu supplice,

    Ov. M. 11, 279:

    dextra,

    Val. Fl. 4, 11:

    vitta,

    Hor. C. 3, 14, 8:

    dona,

    Verg. A. 3, 439:

    libelli,

    Mart. 8, 31, 3:

    vota,

    Verg. A. 8, 61:

    verba,

    Cic. Att. 12, 32, 1:

    vox,

    Sall. C. 31, 7; Ov. M. 2, 396; Liv. 30, 12; Curt. 4, 6, 28:

    voce supplex,

    Tac. A. 1, 57:

    oliva,

    Val. Fl. 3, 424:

    querelae,

    Tib. 1, 4, 72:

    lacrimae,

    Prop. 1, 16, 4:

    causa,

    Quint. 11, 1, 3.—Hence, adv.: sup-plĭcĭter, humbly, submissively, suppliantly:

    suppliciter demisseque respondere,

    Cic. Fl. 10, 21; id. de Or. 1, 20, 90; Caes. B. G. 1, 27; Suet. Aug. 13; id. Tib. 10; Verg. A. 1, 481; 12, 220; Hor. S. 1, 8, 32; Ov. F. 2, 438; id. P. 1, 10, 44.

    Lewis & Short latin dictionary > supplex

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»